Türkiye-Ermenistan Arasındaki Sorunlar Konuşmadan Çözülebilir Mi ?

Türkiye-Ermenistan Arasındaki Sorunlar Konuşmadan Çözülebilir Mi ?

İbrahim ALİN

Dış Ticaret Uzmanı
ibrahimalin@hotmail.com
 
Türkiye özellikle AK Parti ile birlikte alışık olmadığımız şekilde dış politikada adımlar atmaktadır. Hiç şüphesiz bu adımlardan birisi de Ermenistan ile imzalanan protokoldür. Karşılıklı imzalanan protokoller her iki ülkenin meclislerinin de onaylaması halinde yürürlüğe girecek ve Türkiye ile Ermenistan arasındaki sınır açılacak.

Tabii söz konusu Ermenistan olunca olay sadece sınır kapısının açılması olarak düşünülemez ve düşünülmemelidir de. Ermeni diasporasının yürüttüğü soykırım kampanyaları, tarihte yaşanan olaylar, Karabağ meselesi, Azerbaycan ve hatta Rusya ile olan ilişkilerimizin durumunu da değerlendirmek gerekmektedir.

Ermenistanla yaşanan süreçten dolayı özellikle Azerbaycanla olan tarihi yakınlığımız ve dil, din, ırk vb ortak noktalarımızın çokluğu nedeni ile ilişkilerimizin bozulmasını istemeyiz. Bu nedenden dolayıdır ki; son zamanlarda Türkiye ve Ermenistan arasında devam eden görüşmeler konusunda Azerbaycanla yaşanan yoğun diplomatik hareketlilik de bunu doğrulamaktadır. Kaldı ki Sn Başbakan Karabağ sorununda ilerleme kaydedilmeden Türkiye-Ermenistan sınırının açılmayacağı yönündeki açıklamayı bizzat kendisi dile getirmiştir. Bununla birlikte Azerbaycanın da Türkiye ile olan ilişkilerini bozmak istemeyeceğini düşünüyoruz.

Konuya bir de Ermenistan cephesi açısından bakacak olursak; aslında Ermeni diasporası da imzalanan bu protokolden çok da hoşnut olmuşa benzemiyor. Çünkü bu protokolden sonra Türkiye ve Ermenistan soykırım iddialarını konuşabilecekler. Şimdiye kadar özellikle Ermeni diasporası tek taraflı olarak özellikle Fransa ve ABD gibi ülkelerde soykırım iddialarını dile getiriyor ve bu yönde de etkili bir propaganda yapıyorlardı. İkinci olarak da Karabağ meselesi dünya gündemine duyurulmuş oldu. Dolayısıyla Ermeni yöneticilerin de imzalanan protokol ve gelişmeler konusunda statükodan yana kesimler tarafından eleştirildiklerini ve çok da rahat olmadıklarını söylemek yanlış olmasa gerek.

Hiç şüphesiz ki gerek kişiler gerekse ülkeler arasındaki problemlerin çözülebilmesi için öncelikle diyaloğun sağlanması ve karşılıklı olarak meselenin konuşulması konuşulabilmesi gerekmektedir. Eğer sınırın kapalı olması bu problemlerin çözümü noktasında yarar sağlayacak olsa idi şimdiye kadar sağlamış olması gerekmez miydi? Ancak gelinen noktaya baktığımızda sınırın kapalı olduğu dönemde problemlerin çözümü bir yana karşılıklı konuşmak bile mümkün olmuyordu.

Türkiye ve Ermenistan gerek Karabağ gerekse soykırım iddiaları konusunda bir ilerleme sağlanmasını istiyorsa bu yönde her iki ülkenin de, statükocu çevrelere rağmen, adım atması gerekiyordu ve iki ülke arasında imzalanan protokolde bu yönde atılmış önemli bir adımdır.

Son olarak da özellikle yetkililere şunu söylemek isterim ki, Ermenistanla yapılan görüşme ve anlaşmaların gerçek amacı konusunda Azerbaycan hükümetinin, Azeri halkının ve de Türkiye kamuoyunun zamanında yeterince bilgilendirilip yanlış anlamaların ve cephe almalarının önüne geçmeye çalışmak yerinde olacaktır.